Suikerfeesten

Vanaf Laylat-ul-qadr houdt iedereen zijn adem in: zou het suikerfeest woensdag of donderdag vallen? Werkende mensen hopen op donderdag: de Eid levert hier namelijk twee vrije dagen op en zal dan tot een lang weekend leiden. Mijn amerikaanse huisgenote hier in Rabat hoopt op woensdag: 'cause i have a big chunk of Fusha to memorize for class on wednesday' en waar ze dan dus uitstel voor zal krijgen. Ze blijkt in haar voordeel, want dinsdag komt het verlossende woord: de Saoediers wijn die dag al begonnen te suikerfeesten en dus gaan wij morgen. Hoe logisch.

De dag erop staan we gezamenlijk op en help ik in de keuken met het bereiden van een berg zoetigheden die we niet opeten: die zullen we straks meenemen naar familie waar we op bezoek gaan om te 'ontbijten'. Om 12 uur zitten we nog altijd thuis: het is mij een raadsel wanneer we nou eindelijk gaan want ik zit er toch al een tijdje klaar voor. Volle schalen met koekjes, rghaif en beghrir staren me verlekkerd aan. Terwijl mijn gastmoeder nog maar eens de lange haren van haar jongste dochter gaat glad fohnen: een vervelend klusje dat zo drie kwartier in beslag neemt. De oom die ons met de auto zou ophalen is gekomen en weer vertrokken en ik besluit me nog maar eens een keer om te kleden om wat tijd te doden.

Om een uur of half twee zitten we dan toch echt met complete familie, inclusief tantes, ooms, neven en nichten op bewoek in Salé. Onze lekkernijen worden op tafel bijgezet, die reeds gevuld is met bergen zoete koekjes en andere deegwaren. Eindelijk gaan we het opeten! Ik eet tot ik heel misselijk ben. Het uitbuiken op de bank breng ik druk pratend met mijn amerikaanse huisgenootje door: we wijn inmiddels dikke vriendinnen en ik ben blij toe want met dit soort Marokkaanse get-to-gethers begin ik me in mijn eentje na een uurtje vaak wel te vervelen: doorgaans bestaat het uit eindeloos in één kamer zitten, de tv hard aan, en gesprekken over de bereidingswijze van de gerechten, de voedselprijzen op de markt en het laatste nieuws over anderen. De dochter van zus en zo is verloofd, de baby van die en die is ziek, dochters en zonen die het ofwel heel goed of heel slecht op school doenm en general gossip over buren, vrienden en kennissen. In Nederland gaat het er vaak vast niet veel anders aan toe, maar met mijn Amerikaanse leeftijdsgenoot deel ik toch meer interesses geloof ik.

De lunch wordt nauwelijks anderhalf uur later opgediend en bestaat uit twee rondes: kip en vlees. En frisdrank toe: hier een luxe product en als ware het een dessert bewaard tot ná de maaltijd. Pijnlijk wrijf ik over mijn buik: als ik opsta voel ik al krampen. Ik ga even buiten in het trapportaal zitten voor wat frisse lucht: echt goed voel ik me al niet meer. Als ik terug de volle huiskamer in kom, staan alle neefjes en nichtjes druk commanderend en discussierend om een oom heen. Die zit met zijn portomonnee in zijn handen maar maakt voorlopig nog geen aanstalten om die te openen. De moeder van een aantal van de kinderen, zijn zus, zit tegenover hem en mengt zich in de strijd. Het blijkt te gaan om een ritueel dat de oom alle kinderen wat geld gaat geven. Iedereen schreeuwt opgewonden door elkaar en dagen de oom uit wijn portomonnee te trekken. Als hij uiteindelijk het eerste briefje van 100 dh tevoorschijn trekt, stijgt er een luid gejoel op in de kamer en zo gaat het nog lang door en onderhandelen de kinderen en hun moeder over hoeveel de oom moet geven. De jongste meisjes zorden telkens met biljetten van 100 naar het dichtst bijzijnde winkeltje gestuurd om het te wisselen in kleinere coupures, en na een uurtje hectische 'veiling' lijkt elk kind zijn zakgeld binnen te hebben. Mijn Amerikaanse huisgenoot en ik kijken elkaar aan: 'Is it me or are wrapped christmas presents under the tree so much more charming?'