Medicijnen

De kleine Omar van 7 jaar oud heeft genoeg van het schrijven: geïrriteerd wiebelt hij op zijn stoel en gooit pen en papier herhaaldelijk op de grond. Na een paar waarschuwingen verhuis ik hem naar het naastgelegen lokaal zodat hij in elk geval de anderen verder niet afleidt. Hij begint er nu echt een beetje baldadig over te worden en komt met een boos en beteuterd gezicht op me aflopen. ‘Ik heb buikpijn’ zegt hij. ‘Ja vast’ denk ik, maar stuur hem door naar de conciërge die dat maar even af moet handelen. Die ziet de ernst van Omars plots opgekomen buikpijn kennelijk wel in, want ze gaan meteen naar de ‘hopital’: het kleine ziekenhuisje in het dorp hier. Daar schrijft de dokter Omar een medicijn voor. Dat medicijn is alleen niet op voorraad en dus moeten de conciërge en Omar met de bus naar Marrakech om het medicijn daar te gaan kopen. In Marrakech trakteert de conciërge Omar gelijk maar op een lekkere fruitjus met een taartje erbij, iets waar de andere kinderen op het opvangcentrum vast en zeker van dromen. De conciërge merkt dat Omar eigenlijk al niet meer zo’n last heeft van zijn buik en als hij terug in het opvangcentrum gewoon zijn lunch lekker wegwerkt valt hij bij de conciërge door de mand. Omar is helemaal niet ziek. Hij verzon alleen een smoesje om onder het schrijfkarwei uit te komen en dat heeft nu een ritje Marrakech en een onnodig medicijn gekost. Nou, Omar zal er niet over in zitten want die heeft een prima dagje gehad: de kinderen komen nooit in Marrakech dus dit was een waar uitje voor hem, nog jus en gebak toe: feest! Met andere woorden: wend een ‘ziekte’ voor en je beleeft een geweldige dag! Wanneer de conciërge mij ’s middags mij dit relaas van het ziekenhuisbezoek vertelt, moet ik hard mijn best doen om niet mijn spot en verontwaardiging te laten merken over zoveel naïviteit. Natuurlijk was Omar niet echt ziek! Dat had ik hem gelijk al kunnen vertellen en daarvoor hoef ik toch echt geen arts te zijn. En wie denkt die dokter wel niet dat hij is om maar lukraak een of ander medicijn voor te gaan schrijven! Heeft hij ooit serieus naar Omar gekeken? Want dan zou hij weten dat de jongen niets mankeert. Uiteindelijk vraag ik of de conciërge wel duidelijk heeft gemaakt dat het heel erg is dat Omar heeft gelogen over de buikpijn? Want nu krijgt hij het signaal dat leugentjes rijkelijk beloond worden. Maar de conciërge is er meer mee bezig om mij ervan te overtuigen dat Omar echt niet ziek is en hij het medicijn niet zal geven: kijk, het is nog dicht. Ziet hij in mij soms een overbezorgd en ziektefobisch persoon?
Het is niet de eerste keer dat ik hier in Marokko geconfronteerd wordt met nog al andere opvattingen over ziek zijn en beter worden. Een verkoudheidje wordt hier al voorgewend als ziek zijn en er wordt gelijk een compleet arsenaal aan medicatie tegenaan gegooid. De apotheek is hier als een snoepjeswinkel: bij aanhoudende diarree ging ik zelf eens een kijkje nemen op zoek naar biologisch zout om vocht vast te houden. De kwaal uitgelegd aan de apotheker legde die twee middelen voor mijn neus. En nog een derde, en o ja, dit hielp ook nog. Ik moest zelf maar even kijken wat ik nodig had. Op mijn hoede begon ik de verpakkingen te openen en de verschillende capsules, tabletten en poedertjes te bekijken en de bijsluiters te lezen. De bijsluiters waren niet al te lang en de kwaal waarvoor het medicijn bedoeld was werd steeds in hooguit tien worden omschreven. De apotheker had mij middeltjes tegen virale darminfecties, vaginale ontstekingen, en andere lastig te vertalen kwalen voorgelegd. Geen van alle middelen bevatten het bekende loperamide: hét stofje in diarreeremmers. Na lang doorvragen bleek dat ze het biologisch zout niet verkocht. Een tweede bezoekje was nodig om vitaminepillen te kopen: hier in Tamesloht is het menu niet dusdanig gevarieerd dat ik er echt een weerstand mee opbouw, dus ik dacht aan mijn fijne Centrum A tot Zink tabletjes in Nederland en ging naar een andere Pharmacie dit keer. De apotheker zat in eerste instantie goed: een koker met bruistabletten voor, inderdaad, extra vitamines en mineralen, lag voor me op de toonbank. Toen ik vroeg of ze die tabletten misschien ook in vaste vorm had, zonder op te lossen in water (want daar krijg je altijd van die gore drankjes van) toverde ze een tweede doosje tevoorschijn: die moest ik dan ’s avonds altijd innemen. Ik keek eens goed naar de verpakking en zag dat ze me slaapmiddel had gegeven.
Medicijnen zijn ronduit populair in Marokko en iedereen heeft altijd wel ergens last van: in de huishoudens waar een oudere moeder of grootmoeder inwoonde zag ik haar dagelijks rondslepen met een plastic zak gevuld met allerlei medicijnen. Na het doktersbezoek van Omar vandaag vraag ik me echter af hoe serieus je zo’n tas met medicijnen moet nemen, is er überhaupt wel een serieuze diagnose gesteld, of zijn mensen op goed geluk zelf maar even de ‘expertise’ van de Pharmacie-medewerker gaan uitproberen? De conciërge zei dat het bij de ‘hopital’ altijd heel druk is en een lange rij met mensen wachten op de dokter. Hoe zou dat toch komen…?